Wat is perfectionisme?

Perfectionisten willen in bepaalde dingen perfectie en volmaaktheid nastreven. Ze stellen hoge Perfectionisme eisen aan zichzelf en soms ook aan anderen.

Laten we beginnen met hun positieve kanten. Ze willen ergens in excelleren, hoge kwaliteit en maximaal resultaat leveren. De droom van sommige werkgevers. Een schrijver dient zonder taalfouten te schrijven en een boekhouder mag wat mij betreft ook perfectionistisch zijn. Vaak gaan deze mensen eindeloos door met perfectionisme totdat ze zich tevreden voelen over het eindresultaat. En dat is niet snel. Maar er kleven ook een hoop nadelen aan deze karaktereigenschap…

Perfectionisme

 

Perfectionisme is meer dan ‘de dingen heel goed willen doen’.

Mensen die perfectionistisch zijn, kennen de keerzijde van hun kwaliteit maar vaak al te goed. De keerzijde van perfectionisme is slecht tegen fouten kunnen, moeite om zaken aan een ander over te laten, altijd kritisch zijn op het eigen werk en de angst om te falen. Bovendien heeft de perfectionist een geweldig oog voor detail en ziet vooral wat er nog niet goed genoeg is.

 

Wat zijn kenmerken van perfectionisme?

Sommige symptomen van perfectionisme zullen we allemaal herkennen, toch zijn er een aantal heel specifiek en als je je herkent in meerdere punten, neig je misschien wel naar perfectionisme:

 

  • Je probeert fouten kosten wat kost te voorkomen
  • Feedback voelt vaak als kritiek en doet pijn
  • Je stelt dingen uit en ze duren veel langer dan gepland
  • Je kunt eindeloos doorgaan om iets nog beter te maken
  • Hulp vragen is lastig en voelt als falen
  • Je bent zeer kritisch naar jezelf en soms ook naar anderen toe
  • Het negatieve neemt trekt je aandacht, meer dan het positieve.

 


Angst om fouten te maken

 

Iedereen maakt fouten. Juist door fouten te maken leer je hoe het niet moet en daardoor vaak ook hoe iets juist wel lukt. Hierdoor ontwikkelen we en groeien we als mens. En ondanks dat we bewust onze fouten zo snel mogelijk willen vergeten, slaat het onbewuste op wat we geleerd hebben. Leren en ontwikkelen gaat met vallen en opstaan en fouten maken helpt daarbij. Maar wat als nou juist dát iets is wat je heel lastig vindt en jezelf nauwelijks toestaat? Dan heb je kans dat je uiteindelijk je eigen leerproces en persoonlijke ontwikkeling in gevaar brengt..

Perfectionisme

 


Perfectionisme en behoefte aan controle

In de coaching gesprekken die ik dagelijks voer, valt me op dat perfectionisme vaak samengaat met de behoefte aan controle. Het sterke verlangen naar controle komt vaak voort uit angst. Angst om iets verkeerd te doen of omdat je bang bent dat dingen mis zullen gaan. En dus stop je veel tijd in voorbereidingen en vermijd je onvoorspelbare situaties zodat de dingen voor jouw gevoel zoveel mogelijk onder controle zijn.

Perfectionisme zou je ook kunnen zien als een soort coping stijl, een manier waarop je omgaat met stressvolle omstandigheden en tegenslagen. Sommige dingen zijn niet makkelijk te veranderen of lastig te accepteren. De een verdoofd zichzelf met drank of sigaretten, de ander piekert of gaat obsessief gedrag vertonen, bijvoorbeeld het huis extreem goed schoonmaken.

Een perfectionist zoekt zijn toevlucht in perfectie. Je zou deze behoefte dus kunnen zien als een waarschuwing dat er teveel op je bordje ligt of dat er een andere stressvolle trigger is geweest. 

 

De schoonheid van imperfectie

Een control-freak of een perfectionist houdt niet van verrassingen. Toch heeft ‘niet-weten’ ook charmante kanten. Wanneer ben je voor het laatst naar een restaurant geweest zonder van tevoren het menu bekijken? Of heb je een hotel geboekt zonder reviews te bestuderen? Perfectie is leuk maar ook voorspelbaar en saai.

Perfectionisme

 


Stap voor stap loslaten

 

Marketing en social media laten ons graag geloven dat perfectie bestaat. Reclames waarin dolgelukkige, slanke gezinnen ’s morgens dik belegde boterhammen met chocoladepasta eten, bewerkte afbeeldingen in modebladen en filters op Instagram foto’s. Maar de werkelijkheid is vaak veel grilliger.

Streven naar perfectie is zinloos, niemand is perfect. En naar iets streven wat zinloos is, gaat op een gegeven moment frustreren. Bovendien bestaan woorden als mooi, kwaliteit en goed alleen maar omdat ook lelijk en slecht bestaan. Je hebt contrast nodig, elke dag een 10 halen blijft niet leuk.

Als je altijd gestreefd hebt naar perfectie, is genoegen nemen met minder makkelijker gezegd dan gedaan. Toch is het de moeite waard om te leren je lat wat lager te leggen en stappen te ondernemen om vaker los te laten.

 


5 tips om te oefenen

  1. Ga voor imperfectie, daag jezelf zo en nu en dan uit om iets met de kwaliteit van een 7 te doen. Goed is goed genoeg en ‘done is better than perfect’.

  2. Wees bewust van momenten dat iets of iemand jou doet geloven dat volmaaktheid bestaat, zoals in reclames, films of sterke verhalen.

  3. Vraag om feedback en leer kritiek te verwelkomen, zonder dat je van alles hoeft te veranderen aan je werk.

  4. Benoem minstens net zoveel positieve kanten als negatieve punten als je merkt dat je innerlijke criticus aan het woord is.

  5. Moedig jezelf en anderen aan om fouten te maken en daarvan te leren. Het is een van de krachtigste manieren om te leren.


Hoe kan coaching je helpen?

 

Perfectionisme

Soms kom je er zelf niet helemaal uit, dan kan coaching je helpen. Stap voor stap bekijken we waar jouw behoefte aan controle voorbij komt en oefenen we met nieuwe perspectieven en nieuw gedrag.

In onze coaching sessies leer ik je eveneens hoe je de lat wat lager kunt leggen zonder dat je kwaliteit van leven minder wordt.

Wil je meer weten over hoe coaching kan helpen? Neem gerust eens contact met mij op of maak vrijblijvend een afspraak voor een kennismakingsgesprek in Amersfoort of online, Coach Eric.

 

Op de hoogte blijven?

Regelmatig verschijnen er nieuwe artikelen met tips en inspiratie. Laat je naam en e-mail adres achter om op de hoogte te blijven.